Cây cỏ lồng vực nước và cây goldenrod từng gây hại trên các đồng lúa khắp thế giới bị ức chế bởi bốn hợp chất từ trấu gạo.
Lần đầu tiên một nghiên cứu của các nhà khoa học người Việt đã tìm ra bốn hoạt chất có khả năng ức chế thực vật xâm lấn từ vỏ trấu gồm Momilactone A,B,E (MA,MB,ME) và 7-ketostigmasterol (7KS). Nghiên cứu được công bố trên tạp chí khoa học quốc tế Plants của MDPI ngày 7/6. Ức chế cỏ dại là khả năng mới của hợp chất MA, MA ngoài tính năng ức chế bệnh tiểu đường, béo phì, và gút đã được nhóm nghiên cứu công bố trước đó. Chất 7KS còn có tác dụng bảo vệ tế bào đường ruột (Caco-2) và hệ miễn dịch.
Cây cỏ lồng vực nước. (Ảnh: Planet).
PGS Trần Đăng Xuân, Trưởng phòng thí nghiệm Sinh lý thực vật và Hóa sinh (Đại học Hiroshima, Nhật Bản) - đại diện nhóm nghiên cứu cho biết, cả bốn chất trong vỏ trấu được phân lập và chiết xuất bằng phương pháp sắc khí cột. Sau đó xác định cấu trúc của các hợp chất bằng kỹ thuật quang phổ.
Sau khi xác định được tỷ lệ bốn hợp chất trong trấu, nhóm nghiên cứu tiếp tục kiểm tra khả năng ức chế của chúng đối với loại cỏ gây hại chính trong ruộng lúa nước trên khắp thế giới là lồng vực nước (Echinochloa crus-galli) và loại cây xâm hại goldenrod (Solidago altissima). Nhóm nghiên cứu cũng thực hiện thí nghiệm để so sánh hoạt tính ức chế sinh trưởng của bốn hợp chất cho thấy, MA và MB có hoạt tính mạnh hơn ME và 7KS.
Cỏ lồng vực và cây goldenrod là một trong nhiều loại thực vật gây hại và xâm lấn ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành sản xuất lúa cũng như đe dọa đến môi trường. Các nhà khoa học dự kiến sẽ tập trung nghiên cứu cơ chế ức chế cỏ dại và thực vật xâm lấn của MA, MB, ME và 7KS nhằm phát triển các loại thuốc diệt cỏ mới an toàn hơn và bảo vệ môi trường.
