Cứ xuống rồi lên, rồi lại xuống, và xu thế chủ đạo là đi xuống, giá cà phê nhân xô đang khiến cho người trồng cà phê lo lắng khi đang có nguy cơ xuống dưới mốc 30.000 đồng/kg kể từ tháng 1/2016.
Giá cà phê liên tục giảm mạnh trong thời gian qua (Ảnh minh họa)
Cuối tuần qua, giá cà phê nhân xô ở Tây Nguyên đã giảm xuống chỉ còn từ 30.900 - 31.600 đồng/kg. Đây là mức giá thấp nhất kể từ đầu niên vụ 2018 - 2019 đến nay. So với đầu niên vụ (ngày 1/10/2018), giá cà phê hiện tại giảm 2.100 - 2.200 đồng/kg. Và so với cùng kỳ năm ngoái, giá cà phê tính đến cuối tuần trước đã giảm tới 5.900 - 6.000 đồng/kg.
Theo ông Nguyễn Quang Bình, một chuyên gia về thị trường cà phê, giá cà phê liên tục giảm mạnh trong thời gian qua, trước hết là do những thông tin về nguồn cung dồi dào trên toàn cầu.
Báo cáo ra ngày 4/4/2019 của Tổ chức Cà phê Thế giới (ICO) ước tính rằng tổng sản lượng cà phê toàn cầu niên vụ 2018 - 2019 có thể đạt 168,05 triệu bao (bao 60kg), cao hơn với dự báo của tổ chức này trước đây là 167,47 triệu bao. Dựa trên số liệu ước tính và cân đối với nhu cầu tiêu thụ, ICO cho rằng năm nay thế giới thặng dư 3,06 triệu bao cà phê so với con số dự báo trước đó là 2,29 triệu bao.
Điều đáng chú ý là trong báo cáo của ICO, về chi tiết sản lượng cà phê các loại, trong khi dự báo về sản lượng cà phê Arabica giảm xuống còn 103,71 triệu bao so với dự báo trước đó là 104,01 triệu bao, thì sản lượng Robusta được nâng lên 64,37 triệu so với 63,50 triệu bao trong dự báo trước đó. Giá cà phê Robusta còn gặp bất lợi thêm khi Bộ Nông nghiệp Indonesia vừa đưa ra dự báo sản lượng cà phê năm 2019 của nước này có khả năng tăng 0,92% so với năm 2018 và đạt 12,15 triệu bao.
Đại đa số sản lượng cà phê của Việt Nam là Robusta, do đó, những thông tin nói trên càng gây thêm nỗi lo lắng cho cà phê Việt Nam. Ngoài ra, ICO cũng điều chỉnh lại thặng dư cà phê của niên vụ 2017 - 2018 từ mức 3,28 triệu bao lên 4,16 triệu bao. Điều này đồng nghĩa với việc lượng cà phê tồn kho trên toàn cầu từ niên vụ trước chuyển sang niên vụ này đã được tính toán lại theo hướng tăng lên đáng kể so với tính toán trước đó.
Bên cạnh đó, việc đồng Reais Brazil giảm giá khi mà Chính phủ mới của nước này liên kết chặt chẽ hơn với Mỹ và Israel, qua đó dẫn tới những lo ngại về xung đột lợi ích quốc gia với Trung Quốc và khối Ảrập, càng khiến cho nông dân Brazil đẩy mạnh bán cà phê ra thị trường nhiều hơn, qua đó tạo thêm áp lực về nguồn cung trong những tháng qua.
Trong tháng 3 vừa rồi, Brazil đã xuất khẩu tới 3,209 triệu bao cà phê, tăng 41,4% so với tháng 3/2018. Tính chung trong quý I năm nay, Brazil đã đưa ra thị trường thế giới 9,348 triệu bao cà phê, tăng tới 30,6% so với cùng kỳ năm ngoái.
Ngoài ra, việc công bố thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung chậm lại 4 tuần đã làm chứng khoán Mỹ bật tăng trở lại. Điều này có thể đã khiến cho sức mua đầu cơ trên các sàn cà phê sụt giảm trong khi giá vàng và dầu thô tiếp tục gia tăng.
Với sự sụt giảm liên tục và hiện đã xuống mức khá thấp của giá cà phê toàn cầu, nhiều nhà phân tích cho rằng thị trường cà phê thế giới đang rất cần một cú huých từ các chính sách kinh tế vỹ mô.
Chẳng hạn, từ Brazil, đang có thông tin cho rằng Chính phủ Brazil đang cân nhắc về việc lập lại Quỹ mua cà phê hỗ trợ nông dân thông qua giao dịch quyền chọn bán. Thông qua giao dịch này, nông dân có thể bán sản phẩm với mức giá được bảo đảm.
Khi tham gia, người mua quyền chọn bán phải trả một mức phí mua quyền chọn. Chương trình này được Chính phủ Brazil thực hiện lần gần đây nhất vào năm 2013. Khi ấy, tất cả cà phê bán qua quyền chọn được đưa vào kho dự trữ, sau đó đấu giá. Đến năm 2017, lượng cà phê này đã được thanh lý toàn bộ.
Theo Bộ Công Thương, về dài hạn, giá cà phê toàn cầu sẽ phục hồi trở lại. Hiện mức giá thấp kéo dài đã khiến nông dân trồng cà phê trên thế giới không mặn mà đầu tư chăm bón vụ tới nên dự kiến xu hướng thặng dư nhẹ trên toàn cầu có thể chuyển sang thiếu hụt.
Theo ước tính, xuất khẩu cà phê tháng 3/2019 đạt 160 nghìn tấn, trị giá 278 triệu USD, giảm 24% về lượng và giảm 31,4% về trị giá so với tháng 3/2018. Lũy kế 3 tháng đầu năm 2019, xuất khẩu cà phê đạt 477 nghìn tấn, trị giá 830 triệu USD, giảm 15,3% về lượng và giảm 23,8% về trị giá so với 3 tháng đầu năm 2018.
Sơn Trang - Báo Nông nghiệp Việt Nam
